با انواع بسته بندی مواد غذایی و ویژگی‌ آن‌ها آشنا شوید

امروزه بسیاری از محصولات و کالاها در ظروف فلزی بسته بندی می‌شوند. به طور کلی بسته بندی فلزی اشکال مختلف دارد مانند قوطی کنسرو، قوطی نوشاب، تیوپ آلومینیومی، اسپری ها، قوطی های رنگ، محصولات پزشکی، مواد شیمیایی، قوطی‌های روغن‌های غذایی و صنعتی، بشکه‌ها، گالن‌ها و غیره که ورق‌های فولادی و ورق‌های آلومینیومی عمده‌ترین مواد اولیه این صنعت است. این ظروف از جهاتی برای بسته بندی مواد غذایی مناسب هستند و در کنار این مزایا معایبی هم دارند. شما هم به عنوان مصرف کننده‌ی این مواد غذایی باید به نوبه‌ی خود با مزایا و معایب بسته بندی فلزی غذا آشنا شوید.

مزایا و معایب بسته بندی فلزی غذا

در بسته بندی فلزی غذا عموما از دو فلز آلومینیوم و قلع (یا استیل) استفاده می‌شود. هر یک از این فلزات به عنوان قوطی‌هایی برای نگهداری مواد غذایی مزایا و معایبی دارند.

بسته بندی‌های فلزی در مواقعی که به استحکام بالا و مقاومت در برابر ضربه نیازمندیم بسیار کارآمدتر از هر نوع بسته بندی دیگر عمل می‌کنند.

در بسته بندی برخی مواد که خاصیت اسیدی دارند، باید بسیار دقت کرد. برای مثال گوجه فرنگی خاصیت اسیدی دارد. اگر این ماده‌ی غذایی را در قوطی‌های آلومینیومی بسته بندی کنیم، واکنش‌های شیمیایی صورت می‌گیرد و موادی که تولید می‌شود برای سلامتی شما بسیار خطرناک خواهد بود.

قوطی‌های فلزی در مقابل درجه حرارت بالا (درجه حرارت استریلیزاسیون) از مقاومت بالایی برخودار هستند. این مواد اولیه‌ی بسته بندی، مقاومت فوق العاده‌ای نسبت به نفوذ رطوبت، نور و اکسیژن نیز نشان می‌دهند و خاصیت مسموم کنندگی هم در آن‌ها پایین است. این بسته بندی‌های فلزی غیر قابل نفوذ با محافظت عالی از خواص مواد غذایی حفظ بو٬ طعم٬ رنگ و ارزش غذایی، مواد را برای مدت طولانی حفظ می‌کنند.

این قوطی‌ها به علت داشتن خاصیت مغناطیسی از تسهیلات خاصی نظیر جابه جایی در خط تولید به وسیله خاصیت مغناطیسی برخوردار هستند.

مزایا و معایب بسته بندی فلزی غذا

در کنار این مزایا، بسته بندی‌های فلزی معایبی هم دارند که به آن‌ها اشاره می‌کنیم: بسته بندی فلزی محتویات داخل خود را تازه و با کیفیت نگه می‌دارد ولی از شفافیت برخوردار نیست. یعنی محتویات داخل آن دیده نمی‌شوند و این خود یک نقطه ضعف به شمار می‌رود. چون مصرف کنندگان نمی‌توانند داخل بسته بندی را مشاهده کنند، قوطی‌های فلزی نسبت به بسته‌بندی پلاستیکی شفاف در بخش خرده فروشی و سوپر مارکت‌ها کمتر به فروش می‌رسند.

حمل و نقل و انبارداری قوطی های خالی حجم زیادی را اشغال می‌کند. در عین حال انبار این نوع از قوطی‌ها بایستی عاری از رطوبت باشد. زیرا خوردگی حاصل در قوطی فلزی می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی گردد.

مزایای قوطی‌های آلومینیومی

آلومینیوم به دلیل فراوانی، دوام بالا، وزن سبک و هدایت فلزی پرکاربرد می‌باشد. این فلز پرکاربرد در انواع کالاها مثل قطعات هواپیما، قطعات کامپیوتر، قوطی‌های بسته بندی مواد غذایی و غیره به کار می‌روند.

مزایا و معایب بسته بندی فلزی غذا

حال به بررسی برخی مزایای قوطی‌های آلومینیومی می‌پردازیم:

• قوطی‌های آلومینیومی صد در صد قابل بازیافت هستند و تقریبا بدون محدودیت و بدن از دست دادن کیفیت و دوام، بازیافت می‌شوند.
• میزان بازیافت قوطی‌های آلومینیومی ۶۸ درصد است که بیشتر از میزان بازیافت هر ماده‌ی دیگر است.
• استفاده از آلومینیوم بازیافت شده در تولید قوطی‌های بسته بندی مواد غذایی ۹۵ درصد کمتر از حالتی که از آلومینیوم خام استفاده می‌شود، انرژی مصرف می‌کند.
• بادوام است و در حمل نقل آن مشکلی پیش نمی‌آید.

معایب قوطی‌های آلومینیومی

• در سال ۲۰۰۵ صنعت آلومینیوم تنها ۱۴۰ میلیون تن گاز CO۲ تولید کرده است.
• آلومینیوم یک منبع غیر تجدید پذیر است و ۲ تا ۴ تن بوکسیت برای تولید یک تن آلومینیوم از طریق فرآیندهای ذوب و پالایش، مصرف می‌شود.
• تولید آلومینیوم بسیار هزینه‌بر است و بیش از ۲,۳ میلیارد دلار در سال برای تولید آلومینیوم مصرف می‌شود.
• برخی تحقیقات نشان می‌دهند که BPA که یک پوشش شیمیایی در برخی قوطی‌های آلومینیومی است، ممکن است خطراتی برای سلامتی ایجاد کند.

مزایای قوطی‌های قلع

• اگر عمل بازیافت به درستی انجام گیرد، قوطی‌های تولید شده با قلع، ۱۰۰ درصد قابل بازیافت خواهند بود.
• در حال حاضر قوطی‌هایی که از قلع تهیه شده‌اند، برای بسته‌بندی بندی مواد غذایی از سایر بسته بندی‌ها مقاوم‌تر هستند.
• خوردگی حاصل در قوطی آلومینیومی می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی گردد.
• حداقل ۲۸ درصد از قوطی‌های قلع که مورد استفاده قرار گرفته‌اند، بازیافت می‌شوند.
• بازیافت قوطی‌هایی که از قلع ساخته شده‌اند، می‌تواند سبب صرفه جویی در هزینه‌های انرژی به ارزش ۳ میلیارد دلار شود.

معایب قوطی‌های قلع

• قلع و فولاد از منابع تجدید ناپذیر به شمار می‌روند.
• ۳۴ درصد از قوطی‌هایی که از قلع ساخته می‌شوند، بدون این که بازیافت شوند دور انداخته می‌شوند.
• در آنها پدیده خوردگی در مقایسه با مواد اولیه بسته بندی دیگر سریع‌تر انجام می‌شود. در اثر خوردگی تغییراتی در سطح و داخل قوطی ایجاد می‌شود. به خصوص هیدروژن آزاد شده در داخل قوطی، منجر به باد کردن قوطی فلزی و در نتیجه سوراخ شدن آن می‌شود.
• خوردگی حاصل در قوطی فلزی می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی گردد.