پارچه شمبری

شمبری چه نوع پارچه ای است؟

شمبری (chambray) یک نوع پارچه طبیعی است که از طریق لینن (linen) یا پنبه تولید می شود. این نوع از پارچه برای صدها سال تولید گردیده است و گونه های پارچه شمبری، کمبریک (cambric) یا باتیست (batiste) نیز نام دارند. این نوع از پارچه هم ریز و هم متراکم بوده و در بسیاری از حالت ها به دنیم (جین) شباهت دارد. با این حال از الگوی بافت متفاوتی برای تولید شمبری استفاده می شود و در نتیجه این نوع از پارچه نسبت به دنیم بسیار سبک وزن تر بوده و قابلیت تنفس بیشتری دارد.
کلمه شمبری در واقع تکامل یافته واژه کمبریک است که برای قرن ها جهت اشاره به انواع مختلف پارچه ها مورد استفاده قرار گرفته است. کمبریک در واقع در منطقه ای نزدیک به کمبره (Cambrai) در فرانسه تولید شده است و نام آن از کلمه kameryk در زبان فلامان گرفته شده است. از کلمه کمبریک حداقل از سال ۱۵۳۰ میلادی استفاده شده است و مترادف فرانسوی آن یعنی واژه باتیست در حدود سال ۱۵۹۰ میلادی پدیدار گشته است. بعضی از سوابق نشان می دهد که این پارچه در حدود سال ۱۳۰۰ بعد از میلاد مسیح توسط یک بافنده به نام Baptiste اختراع گردیده است.

کلمات کمبریک و باتیست در اصل به نوع سفید رنگ پارچه لینن یا کتان اشاره دارند. با این حال کمبریک در سراسر تاریخش با ابریشم تولید شده است و با گذشت زمان بیشتر انواع لباس کمبریک مبتنی بر پنبه شده اند. در میانه دهه ۱۷۰۰ میلادی، واردات پارچه های فرانسوی به انگلستان غیر قانونی شد. این موضوع سبب گردید تا بریتانیایی ها برای خطاب قرار دادن انواع پارچه های پنبه ای هندی از واژه های کمبریک یا باتیست استفاده نمایند.
با گذشت زمان واژه های کمبریک و شمبری با وجود اشاره به پارچه های مختلف، مترادف هم شدند. اولین استفاده از واژه شمبری در انگلستان به میانه قرن نوزدهم میلادی بر می گردد و با گذشت زمان استفاده از کلمه کمبریک به فراموشی سپرده شد. هر نوع از پارچه ای که در اصل براساس سبک منطقه کمبره توسعه پیدا کند، شمبری خوانده می شود.
با این وجود در صنعت نساجی مدرن، شمبری فقط برای توصیف پارچه های پنبه ای که با الگوی خاصی از بافت و تنیدن (مشخص کننده این نوع از پارچه است) تولید می شوند، به کار می رود. بعضی از مصرف کنندگان ممکن است از شمبری به عنوان جایگزین دنیم استفاده نمایند و این پارچه در گونه های مختلف منسوجات خانگی محبوب است. چون در انگلستان از کلمه کمبریک در تصنیف قدیمی Scarborough Fair استفاده شده است، به همین دلیل این واژه در فرهنگ عامه مشهور است و سبب گردیده است که به عنوان پارچه به شمبری علاقه زیادی نشان داده شود.

پارچه شمبری چگونه تولید می شود؟

فرآیند تولید پارچه شمبری به نوع ماده ای که برای تولید این پارچه به کار میرود، وابسته است. با توجه به نوع شمبری، این پارچه ممکن است از طریق لینن، پنبه یا ابریشم تولید شود. با این حال این نوع از پارچه در عصر مدرن دیگر از لینن ساخته نمی شود و شمبری ابریشمی نیز از مد افتاده است. بنابراین ما در مورد فرآیند تولیدی که معمولا برای تولید نخ پنبه ای استفاده می شود (که بیشتر شمبری از طریق آن تولید می گردد)، بحث خواهیم کرد.
تولید پنبه با برداشت کردن الیافی که دانه های پنبه را احاطه نموده است، شروع می شود. انواع مختلفی از گیاهان پنبه ای توسط دسته های الیاف سفید رنگ احاطه شده اند و این دانه ها و الیاف اغلب با هم دیگر توسط دستگاهی به نام ماشین پنبه پاک کنی (cotton gin) یا یکی دیگر از تکنولوژی های پیشرفته زمان حاضر برداشت می شوند. در ادامه دانه ها از یکدیگر جدا می گردند و در عدل های مستطیلی شکل متراکم می شوند. سپس این عدل ها به کارخانه تولید منتقل می گردند، در آنجا باز می شوند و محتوایشان در ماشین های مخلوط خالی می گردد.

الیاف پنبه ای مخلوط شده سپس کارد (فرآیند ایجاد الیاف جدید به رشته های طناب مانند) می شوند. کاردینگ معمولا با دستگاه های اتوماتیک انجام می گیرد، اما این مرحله را می توان به صورت دستی نیز کامل نمود. این الیاف کارد شده سپس شانه زده می شوند و بر روی ماسورها بارگیری می گردند. در نهایت الیاف از طریق دستگاه نخ ریسی صنعتی یا دستی به نخ ریسیده می شوند. در این مرحله نخ برای بافته شدن به پارچه شمبری آماده است.
اگرچه فرآیند تولید استفاده شده برای ساخت نخ پنبه ای برای هر نوع از پنبه یکنواخت است، اما توجه به این نکته مهم است که کیفیت پارچه شمبری با توجه به نوع پنبه مورد استفاده تغییر می کند. بیشتر انواع پنبه الیاف کوتاه دارند که باعث می شود تا هر لیف پنبه ای منحصر به فرد نسبتا کوتاه باشد.